18 stycznia w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów RP odbyło się 22. posiedzenie Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej. Gminę Oświęcim reprezentowała Pani Małgorzata Grzywa – Wójt Gminy Oświęcim. W obradach wzięli udział premier Donald Tusk oraz wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Małgorzata Omilanowska, a przewodniczył im prof. Władysław Bartoszewski. Było to ostatnie spotkanie w drugiej kadencji MRO. Na spotkaniu były poruszane również kwestie zagospodarowania terenu przy KL Birkenau w Brzezince.
— Traktuję to jako zaszczyt, że mogę podziękować państwu za 6 lat ciężkiej, czasami niewdzięcznej pracy, której znacznie daleko wykracza poza nasz czas. Nigdy nie możemy mieć wątpliwości, że jako Międzynarodowa Rada Oświęcimska działacie na rzecz pamięci uniwersalnej, pamięci o zdarzeniu, być może najważniejszym w nowożytnych dziejach ludzkości — powiedział premier Tusk w otwierającym posiedzenie Rady wystąpieniu.
Przed posiedzeniem premier skierował do członków MRO specjalny list, w którym napisał m.in., że Rada gwarantuje stabilność zasad leżących u podstaw opieki nad pomnikami Zagłady w Polsce oraz niezależność od bieżącej polityki. „Myślę, że najlepszym tego świadectwem jest zasadnicza zmiana w podejściu do muzeów martyrologicznych w Polsce, co jest szczególnie widoczne na przykładzie sytuacji Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. W mojej opinii lata 2006-2011 to dla tej placówki najbardziej przełomowy okres od czasu jej powstania po II wojnie światowej i stworzenia wystawy stałej” — czytamy w liście premiera Tuska.
Podczas przedstawionego Radzie sprawozdania z działalności Miejsca Pamięci Auschwitz w ostatnim półroczu dyrektor Muzeum dr Piotr M.A. Cywiński mówił m.in.: o rekordowej frekwencji w 2011 r. i pracy 270 przewodników Muzeum, o inwestycjach i planach związanych z działaniami edukacyjnymi i wystawami, o nowych publikacjach, prowadzonych obszernych pracach konserwatorskich, o działaniach dotyczących zabezpieczenia terenów byłego obozu, o rozwoju Funduszu Wieczystego Fundacji Auschwitz-Birkenau, o sytuacji finansowej Muzeum, a także o zbliżającej się 67. rocznicy wyzwolenia obozu.
22. posiedzenie Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej. Fot. Paweł SawickiCzłonkowie Rady zapoznali się też ze stanem prac nad nową wystawą żydowską, którą w Muzeum Auschwitz przygotowuje Instytut Yad Vashem z Jerozolimy. Dyrektor Instytutu Avner Shalev zaprezentował koncepcję poszczególnych sal ekspozycji, która znajdzie się w bloku 27 na terenie byłego obozu Auschwitz I. Będą one poświęcone m.in. żydowskiemu życiu przed wojną, ideologii nazistowskiej, a także samej Zagładzie. Jedna z sal dedykowana będzie zamordowanym podczas Holokaustu dzieciom. W programie obrad Rady znalazła się także informacja dotycząca sytuacji związanej z terenem byłego obozu zagłady w Sobiborze.
Podczas posiedzenia minutą ciszy uczczono Noaha Fluga, członka MRO zmarłego 11 sierpnia 2011 r.
Ostatnie w tej kadencji posiedzenie Rady było okazją do podsumowań. Kończąc obrady prof. Władysław Bartoszewski powiedział: „Bardzo dziękuje wszystkim członkom Rady. Wszyscy w jakimś stopniu przyłożyliśmy się do różnych przeobrażeń i do umocnienia pozycji MRO. Przez nasze różne interwencje przyczyniliśmy się też do wielu działań służących Muzeum Auschwitz. Cieszy mnie także to, że Rada w ostatnich latach zaczyna również roztaczać opiekę doradczą na temat innych miejsc pamięci, bo są to naczynia połączone. Przed nami przygotowanie nowej wystawy głównej w Muzeum Auschwitz, kwestia adaptacji tzw. Starego Teatru na siedzibę Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście, ale też nowe problemy i wyzwania, które nadejdą w przyszłości i z pewnością będą zajmować uwagę Rady.”
Dla dyrektora Muzeum Auschwitz dr. Piotra M.A. Cywińskiego posiedzenia Rady są bardzo dobrą okazją, aby konsultować z wybitnymi specjalistami z różnych dziedzin z całego świata najbardziej zawiłe kwestie związane z kierowaniem Miejscem Pamięci. — To Miejsce należy do historii całego świata. Dlatego też wspólna płaszczyzna refleksji w wielu przypadkach okazuje się bardzo potrzebna — powiedział dyrektor Cywiński.
Sarah Bloomfield, dyrektor Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie, powiedziała, że sześć lat tej kadencji Rady były bardzo ważne. — Nasza odpowiedzialność polega na wspomaganiu historycznej i moralnej ochrony integralności byłego obozu Auschwitz-Birkenau. Kwestie, które wynikają z tej odpowiedzialności są bardzo ważne i skomplikowane. Bycie częścią tego było dla mnie zaszczytem, ponieważ temat ten będzie istotny nie tylko dla naszego pokolenia, ale też dla kolejnych generacji. Mam nadzieję, że sprostałam tej odpowiedzialności — mówiła.
Sukcesem określił ostatnią kadencję MRO Avner Shalev, dyrektor Instytutu Yad Vashem w Jerozolimie. — Przebyliśmy długą drogę, ale myślę, że przez ten czas udało nam się rozwiązać wiele problemów, które napotkaliśmy. Z pewnością to była owocna kadencja i — co jest bardzo znaczące — obrady Rady ubiegały w przyjacielskiej atmosferze — powiedział.
Wśród najważniejszych tematów ostatnich lat, którymi zajmowała się MRO była z pewnością kwestia zachowania autentyzmu pozostałości po byłym niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i zagłady Auschwitz. Dlatego też wiele miejsca poświęcono m.in. pracom konserwatorskim, a Rada w pełni poparła decyzję przewodniczącego MRO prof. Władysława Bartoszewskiego i dyrektora Muzeum Piotra Cywińskiego o stworzeniu Fundacji Auschwitz-Birkenau, której celem jest zabezpieczenie środków finansowych na realizację wieloletniego programu konserwacji Miejsca Pamięci. Istotną kwestią były też potrzeby finansowe wszystkich muzeów martyrologicznych w Polsce.
Wiele czasu poświęcono na dyskusję dotyczącą planowanej nowej wystawy głównej w Miejscu Pamięci, a także działalności Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście i planach stworzenia jego siedziby w budynku tzw. Starego Teatru. Rada podejmowała też tematy związane m.in. z zabezpieczeniem terenów byłego obozu przez powodzią i innymi zagrożeniami oraz ochroną integralności zbiorów i archiwum Muzeum.
Międzynarodowa Rada Oświęcimska powstała w 2000 r. Jest organem opiniodawczo-doradczym Prezesa Rady Ministrów w zakresie ochrony i zagospodarowania nie tylko terenów byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz lecz także innych Pomników Zagłady leżących w powojennych granicach Polski. Kadencja członków Rady, którymi są m.in. byli więźniowie Auschwitz, znane osobistości i autorytety w dziedzinie historii II wojny światowej, obozów koncentracyjnych i Holokaustu, trwa 6 lat.
Fot. Paweł Sawicki, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Starostwo Powiatowe
Zapraszamy do oglądnięcia zdjęć
Kliknij na zdjęcie, aby przejść do galerii zdjęć