Nadrzędnym celem, jaki stawiają sobie władze naszej gminy w tej kadencji, jest zmniejszenie zadłużenia. Temu zadaniu podporządkowana jest gospodarka finansowa i plan budżetu. Na koniec tego roku dług ma zostać zredukowany o kolejne 2,15 mln złotych do kwoty 10,45 mln.
Dochody i wydatki na 2020 rok zostały zaplanowane w taki sposób, żeby spłacać zobowiązania bez zaciągania nowych. Taka praktyka tylko z pozoru jest oczywista. Warto bowiem pamiętać, że w minionej dekadzie było sześć lat, kiedy zadłużenie było powiększane, pomimo zaciągniętych wcześniej i wciąż nieuregulowanych kredytów.
Kiedy uchwalany był tegoroczny budżet, wiadomo było, że nasz samorząd dysponuje kwotą 1,61 mln zł na regulowanie zobowiązań. Tymczasem do spłaty w tym roku jest więcej – w sumie 2,15 mln. Dlatego wydatki na 2020 rok zaplanowano na kwotę ponad pół miliona mniejszą niż dochody. Uzyskana w ten sposób nadwyżka zostanie przeznaczona na spłatę rat kredytów i wyemitowanych papierów wartościowych.
Budżet z dodatnim wynikiem finansowym oznacza oszczędności, a czasem nawet rezygnację z odkładanych od lat inwestycji, na które czekają mieszkańcy. Oszczędzanie nie dotyczy jednak podwyżek najniższych wynagrodzeń. 1 stycznia zostały one zwiększone stosownie do wzrostu płacy minimalnej. Dodatkowym obciążeniem dla gminnych finansów jest wyłączenie tzw. dodatku stażowego z minimalnej pensji.
Podczas prac nad uchwałą budżetową samorządowcy nie kryli frustracji z powodu braku pieniędzy na rozbudowę szkolnych budynków. Wójt Mirosław Smolarek wyrażał też obawę, czy prognozy dotyczące podatku dochodowego są trafne i czy wpływy z tego tytułu będą odpowiednio wysokie.
Oświata jest dziedziną, z którą wiążą się największe wydatki. W tym roku wyniosą one ponad 34 mln zł. Ta kwota zawiera m.in. koszty wynagrodzeń, utrzymania budynków, funkcjonowania szkolnych świetlic, kształcenia dzieci niepełnosprawnych i dowożenia uczniów. Nie obejmuje jednak wydatków na Samorządowe Centrum Usług Wspólnych (zapewniającego obsługę administracyjną oświaty), które na wykresie poniżej zostały ujęte w dziale Administracja publiczna. Nakłady na szkoły to ponad 20 mln, a na przedszkola – prawie 11.
Wydatki na wspieranie rodziny i pomoc społeczną wyniosą ponad 26 mln zł. Trzeba jednak pamiętać, że wypłata świadczenia wychowawczego (500+) i rodzinnego to zadania zlecone, których finansowanie zapewnia państwo. Niemniej państwowe dotacje nie równoważą wszystkich nakładów na rodzinę i pomoc społeczną. Gmina Oświęcim dołoży do nich w tym roku 2,7 mln złotych.
Dział "Transport i łączność" obejmuje dwie pozycje. Na utrzymanie i remonty dróg przewidziano w bieżącym roku prawie 6 mln zł. Natomiast publiczna komunikacja – podmiejskie autobusy, które kursują na terenie naszej gminy – będzie kosztować ponad 2,5 mln zł. Z kolei nakłady na administrację publiczną to 6,36 mln zł. Większość tej kwoty – 4,45 mln – to wydatki związane z funkcjonowaniem Urzędu Gminy, z czego 3,5 mln to łączny koszt wynagrodzeń jego pracowników.
Kolejne trzy pozycje należą do jednego działu w klasyfikacji budżetowej, ale stanowią odrębne zadania. Gospodarka odpadami komunalnymi – najprościej mówiąc: pozbywanie się śmieci – będzie kosztować w 2020 roku prawie 5 mln zł. Gospodarka komunalna to pojemny termin, który ogarnia m.in. oświetlenie ulic i placów, utrzymanie czystości i porządku, nakłady na kanalizację sanitarną, a także dofinansowanie Zakładu Komunalnego Gminy Oświęcim. Te wydatki łącznie pochłoną 3 mln zł.
Natomiast ochrona powietrza będzie kosztować w tym roku 2,23 mln zł – większość tych środków to dofinansowania zewnętrzne. Głównie chodzi tu o wszelkie działania związane z wymianą przestarzałych, powodujących zanieczyszczenia pieców na nowoczesne, proekologiczne źródła ciepła.
Nakłady na kulturę wyniosą 2,61 mln zł. Większość – prawie 2 mln – to koszty funkcjonowania Ośrodka Kultury, Sportu i Rekreacji. Prawie 600 tys. to dotacja na działalność Gminnej Biblioteki Publicznej. Pozostałe wydatki różnego rodzaju zamkną się w kwocie poniżej trzech milionów. Wśród nich są bezpieczeństwo i ochrona przeciwpożarowa (głównie funkcjonowanie straży pożarnych) – 625 tys. zł oraz kultura fizyczna: 565 tys.
Najważniejsze inwestycje, które zostały zaplanowane w budżecie na bieżący rok, to remont ulicy Borowiec w Zaborzu, projekt chodnika wzdłuż ul. Beskidzkiej oraz przebudowa odcinka ulicy Marii Radziwiłł w Stawach Grojeckich, remont elewacji budynku Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Harmężach, przygotowanie projektu przedszkola w Brzezince i budowa oczyszczalni ścieków przy przedszkolu w Porębie Wielkiej.
Zabezpieczono również wkład finansowy Gminy Oświęcim do przedsięwzięć, które mają być dofinansowane z budżetu państwa. Chodzi o naprawę dróg zniszczonych przez nawalne deszcze wiosną zeszłego roku, a także inwestycje w ramach Oświęcimskiego Strategicznego Programu Rządowego: budowę drogi łączącej ulice Ofiar Faszyzmu i Piwniczną w Brzezince oraz przebudowę ulicy Wierzbowej w tym samym sołectwie.
W gminnym budżecie na 2020 rok przewidziano też środki na samochód dla OSP Włosienica i uwzględniono wszystkie wydatki funduszu sołeckiego przyjęte na zeszłorocznych zebraniach wiejskich. Plan inwestycji pozostaje jednak wciąż otwarty w związku z tym, że dopiero wiosną okaże się, z jaką nadwyżką został zamknięty 2019 rok. Trzeba też liczyć na to, że pojawią się możliwości dofinansowania ze środków spoza gminnego budżetu.
Uchwała Budżetowa na 2020 rok została przyjęta przez Radę Gminy Oświęcim na sesji 18 grudnia 2019 roku.
